Bebeklerin Elini Emmesi
Bebeğin memeyi bulmasını, beslenebilmesini sağlayan ve hatta hayatta kalması içi sahip olmak zorunda olduğu emme refleksi; bebeğin anne karnında kazandığı çok güçlü bir reflekstir. Bebek anne karnında dahi parmağını emerken görülebilir. Bebeğin yanağına ya da dudak kenarına dokunulduğunda, bebek bu refleksle dürtülenip emme pozisyonu alacaktır.
3 yaşa kadar parmak emme hareketi normal görülür ve herhangi bir olumsuzluk teşkil etmez.
Neden Parmak Emerler?
• Bebekler acıktıklarında parmaklarını emer.
• Bebekler ve bir yaş civarındaki çocuklarda uykuya dalarken rahatlamak, gevşemek için parmaklarını emebilir.
• Bebek emzirmeden erken ayrılmışsa parmaklarını emer.
• Bebek ek gıdalara zorlandığında parmak emme davranışı gösterebilir.
• Diş çıkarma dönemlerinde damakları kaşınan çocuklar parmaklarını emer, hatta aslında ısırır.
• Yeni bir kardeş dünyaya geldiğinde çocuk hem bu durumu içten içe stres yapar hem de küçük kardeşi taklit eğilimi göstererek parmaklarını emer.
• Bazı çocuklar zorluklar karşısında kendi bedenlerine dönerler ve utanıp sıkılma belirtisi olarak parmaklarını emerler.
• Ebeveynler arası gerginliklerden çokça etkilenen çocuklar türlü endişeler içinde olur. Bu durumda yine psikolojik rahatlama için parmak emme davranışı gösterirler.
• Sevgi, güven eksikliği karşısında da parmak emme alışkanlığı görülebilir.
Parmak Emme Hareketi Psikolojik Olabilir Mi?
Bebeğin en güçlü içgüdüsü emme olduğu için bebek ellerini, ayaklarını ve diğer nesneleri de ağzına götürerek tanımaya çalışır. Böylece bebeğin elini emdiğinde duyduğu rahatlamayı keşfetmesi çok kolay olur. Bebek annesinden ayrı olduğu dönemlerde parmağını emerek psikolojik olarak doyuma ulaşır. Buraya kadar olan kısım da herhangi bir sorun yoktur.
3 yaş dolaylarında bu alışkanlık kendiliğinden bırakılır. 3 yaşından sonra hala bu davranış bırakılmamışsa yahut bir anda parmak emme davranışı ortaya çıkmışsa çocuğun bir sıkıntısının, endişesinin, mutsuzluğunun olduğunu gösterir. Bu durumda anne babalar çocuklarıyla iletişlim kurmalı sorunu anlamaya çalışmalı ve çocuğu rahatsız eden etmenleri ortadan kaldırmalıdır.
Ağız ve Diş Sağlığına Zarar Verir Mi?
Parmak emme alışkanlığı kas ve kemiklere baskı yaparak üst ön dişlerin öne, alt ön dişlerinde geriye doğru eğilmesine sebep olur. Bu durumda alt-üst ön dişler arasında boşluk oluşur. 3 yaşından sonra parmak emme alışkanlığı bırakıldığında dişler yerine yerleşir ve açıklık yok olarak çözülür. Lakin 3 yaşını aşmış bir çocuk parmaklarını emiyorsa hasarda kalıcılık artar. Bu alışkanlık gece-gündüz sürekli hal almışsa hasar artarak üst çenede darlık yani V şeklinde çene kavisi oluşur.
Parmak Emme Alışkanlığı Nasıl Engellenebilir?
Öncelikle tekrar belirtelim ki 3 yaşına kadar olan parmak emme davranışı normaldir ve engellenmesine gerek yoktur. Verilen öneriler 3 yaşını aşmış çocuklar içindir.
• Bebeği memeden erken kesmemeye çalışılmalıdır.
• Çocuğun üstüne çok gitmemek ve bunu ikili inatlaşmaya dönüştürmemek gerekir.
• Kesinlikle çocuk diğer çocuklarla kıyaslanarak eleştirilmemelidir.
• Parmak emme alışkanlığı bir stres karşısında oluşmuş olabilir. Çocukla iletişime geçilmeli, stres yaratan durum saptanmalı ve çözüme ulaştırılmalıdır.
• Her türlü cezalandırmadan, korkutmadan kaçınılmalıdır. Bunun hiçbir faydasının olmayacağı dahası çocuğun psikolojisinin daha da bozulacağı, anne babaya güvenini kaybedeceği unutulmamalıdır.
• Çocuk güvende hissettirilmelidir.
• Anne baba kendi davranışlarını sorgulamalı, çocuğu olumsuz etkileyecek davranışlardan kaçınmalıdır.
• Parmak emme davranışı üzerine odaklanmak yerine, bu davranışı göstermediği anlar ödüllerle pekiştirilmelidir.
• Çocuğa gelişimini destekleyecek özellikle ellerini kullanmasını gerektiren resim, boyama, çeşitli oyunlar gibi uğraşlar ve yaşıtlarıyla birlikte olacağı ortamlar sağlanmalıdır.
• Çocuğa eğer isterse bu alışkanlığı sonlandırabileceği inancı kazandırılmalıdır.