Algısal Gelişim
Bebeğinizin gelişim süreci aslında en önemli ve dikkat edilmesi gereken süreçlerden birisidir. İlk bebeğinizde olabilir, ikinci bebeğinizde hatta üçüncü bebeğinizde olabilir. Her doğan bebeğiniz ayrı özel ve her süreç ayrı ayrı önemlidir. Çocuk yetiştirme konusunda ne kadar tecrübeniz olursa olsun er konu hakkında bilgi sahibi olmayabilirsiniz ve bu gelişim bebeğinizin sağlığı için çok önem taşıdığından en bilinçli ve dikkatli şekilde geçirilmelidir.
Bebeğinizin gelişim sürecinde ufak bir farklılık, takıldığınız bir konu olduğunda doktorunuza mutlaka danışın.
– Bebeğiniz doğumdan sonra parlaklıktaki değişime duyarlıdır.
– Bebeğin bu duyarlılığı ilk iki ay içerisinde hızla gelişir.
– Bebeğe gösterilen bir nesneyi sakladığınızda bebekte şaşkınlık hissi olur.
– Anne ve baba ile bebeğin arasında ilk haftalarda ve aylarda karşılıklı olarak birbirlerine bağlanma şeklinde davranışlar gözlenir. Bu bağ zamanla oluşmaktadır. Anne ve baba bebeğin ihtiyaçlarını anlayıp onu karşıladıkça bebeğin de anne ve babaya olan bağı kuvvetlenir.
Algısal beceriyi bir örnekle belirtmek gerekirse; bebeğiniz kaşık ile yemeğini ağzına götürürken tabi ki öncelikle kaşığı tutabilmek ve kolunu hareket ettirebilmek için motor beceriye ihtiyaç vardır.
Ancak motor becerisinin olması yemeğini yiyebileceği anlamına gelmez. Öncelikle kaşığı eline aldığında onu hisseder, ağzı ile kaşık arasında ki mesafeye bakar, görsel ve bedensel zekâsını kullanarak kaşığı ağzına götürür ya da ihtiyaç duymazsa ağzına götürmeden hedefini değiştirir.
Görme Duyusunda algı; yeni doğan bebekler ilk başlarda 30 cm ye kadar görebilmektedirler. Bebekler kişilere bakmaktansa nesnelere bakmayı tercih ederler. Nesneler daha çok dikkatini çeker, özellikle renkli ve hareketli şeylerdir bunlar.
Bebekler izleyerek ve görerek dünyayı çalışmaya başlarlar. Dört aylık olduklarında iki göz uyumlu çalışır ve on ikinci ayda yetişkinler kadar görebilirler. Bu süreçlerde bebeğinizin nesneleri takip etmesini, size bakışlarını, bir şeyi ne kadar takip ettiğini gözlemleyiniz.
Derinlik Algısı; nesnelerin üç boyutlu olarak algılanabilmesi ve bakan ile nesne arasındaki ya da nesnenin ön tarafı ile arka tarafındaki mesafenin bilinçte canlandırılmasıdır. Bebeklerde 4. aydan sonra iki göz uyumlu çalışmaya başlar ve derinlik algısı oluşur.
Bebekler nesnelerin uzak ya da yakında olup olmadığına derinlik algısı ile karar verir. Yakında ise alıp inceler uzakta ise yakalamaya çalışırlar.
Küçük yaşta derinlik algısı kazanmaları çok önemlidir. Anneler bebeklerini yatağa koyar ve ona gelmesi için çağırır. Ancak bebek yataktan aşağı olan mesafenin yüksekliğini derinlik algısı ile algılayabildiğinden oradan inmez çünkü düşeceğini bilir. Bu da bebeğin kazanmış olduğu derinlik algısı ile zekâ gelişimini gösterir.
Nesneleri Algılaması; 9 aydan küçük olan bebekler nesneleri ayırt edemezler. Hareketsiz kalan bir nesnenin yanında farklı bir nesne hareket ettirilirse farkına varabilirler. Bebeklerin her zaman hareketler dikkatlerini çeker.
2 aydan küçük bebekler ne kadar harekete duyarlı olsalar da, iki farklı nesnenin hareketlerinin yönünü ve zamanını takip edemezler. 2 aydan sonra özellikle 3,5 aydan sonra artık nesnelerin hareketlerinde algılamaları gelişmiştir.
Özetlemek gerekirse; bebeğin etrafı ile iletişimi duyuları ile olmaktadır. Bebeğin çevresi ile iletişimi arttıkça bilişsel gelişimin temeli olan algısal gelişim oluşmaktadır. Bebekler 4.aydan sonra bazı (mavi, yeşil, sarı gibi) renkleri tanımaya başlarlar.
Göz koordinasyonu 4.aydan sonra gelişmeye başlar, uyumlu çalışır ve nesneleri izleyebilir. Bebeklerin görsel izleme hareketleri oldukça değişkendir. Siz onun dikkatini çekmek için bir şey ile ona oyun yaparken anında gözlerini farklı bir yere çevirebilir. 1,5 – 2 aydan sonra görme izlenimleri gelişmiştir ve dikkatini anında farklı şeyler çekebilir.
İlk doğduklarında bebeklerin işitsel algı kapasiteleri gelişmiştir. İlk zamanlarda farklı sesleri ve yüksek sesleri ayırt edebilmektedirler. 1 aydan sonra ise bebekler sesin geldiği yöne doğru dikkatlerini vermektedirler.