Dış Gebelik
Dış gebelik, sperm hücresi ile döllenmiş yumurtanın rahim dışında başka bir dokuyla yerleşerek o bölgede gelişmesidir. Adında anlaşılacağı gibi gebeliğin olması gereken yerin dışında oluşması ile ortaya çıkar. Her 100 kadından 2 ya da 3’ünde rastlanan dış gebelik embriyonun rahim içinde değil de, tüplerde, yumurtalıklarda ya da karın içinde yerleşmesi olarak görülür.
Dış Gebelik Nasıl Anlaşılır?
En erken aşamalarda dış gebelik herhangi bir belirti göstermez. Normal hamilelik döneminde yaşanan bütün belirtiler dış gebelikte de görülür. İlk olarak adet gecikmesi, kan ve idrar tahlillerinde hamilelik tespit edilmesi, mide bulantısı gibi normal hamileliğe çok benzeyebilir.
Dış gebelik belirtileri:
Adet gecikmesi,
Karın ve kasıklarda ağrı
Anormal kanama meydana gelmesi
Göğüslerde hassasiyet ve dolgunluk
Omuz ağrısı
Normal hamilelik belirtilerine çok benzemesi fark edilmemesine neden olmaktadır. Son dönemlerde özellikle kanda bakılan hassas gebelik testleri ile erken teşhis konabilmektedir. Bu yüzden uzmana gitmeden hamilelik testi ile sonuçları pozitif çıkan kadınların mutlaka bir jinekoloğa başvurarak kontrol olması gerekir.
Dış gebeliğin tüp duvarında oluşması zamanla büyüyerek tüp duvarının yırtılmasına ve iç kanamaya neden olur. İç kanama zamanında fark edilmez ise olumsuz sonuçlar ile karşılaşılabilir. Gebeliğe bağlı anne ölümlerinin kısa bir zaman önceye kadar en başta gelen sebepleri arasında dış gebelik yer almaktaydı.
Anne adaylarının artık daha bilinçli olması, gelişen teknoloji ile birçok bilgiye zamanında ulaşarak önlem alınması için harekete geçmesi ve en önemlisi artık sağlık için daha önem veren toplum oluşması bu konularda erken önlem alındığını göstermektedir.
Dış Gebelik nedenleri;
Dış gebelik, yumurtanın olması gereken yere ulaşmasın yardımcı olan fallop tüpünün zedelenmesi nedeni ile ortaya çıkabilir. Dış gebelik olmasına neden olan genel unsurlar şunlardır.
• Daha önce dış gebelik yaşamış olmanız riski %10’dan %90’a çıkarır. Bu yüzden ilk hamilelik belirtisinde doktora başvurunuz.
• Tüplerin iltihabı, geçirilen enfeksiyonlar, bel soğukluğu başlıca nedenlerindendir.
• Apandisit, kist operasyonları ve ya bağırsak operasyonları gibi geçirilen ameliyatlar,
• Doğurganlık ile ilgili bir sorunun olması ve bu yönde tedavi için ilaç kullanılması,
• Tüplerin etrafında yapışıklıklar,
• Tüp bebek tedavisi,
• Tüplerin bağlanması, rahim içi araç (spiral) kullanılırken hamile kalınması,
• Döllenme öncesinde sigara içmek dış gebelik riskini arttırmaktadır.
• Endometriozis, fallop tüplerinde yara oluşumuna neden olan jinekolojik durumlar. Bu durum tüpleri olumsuz etkiler.
• Çok sayıda kürtaj geçirmiş olmak, rahim iç tabakasında yapışıklık ve buna bağlı olarak düşük ve dış gebeliğe neden olur. Ancak yapılan kürtajlar usulüne uygun zamanda ve koşullarda yapıldıysa herhangi bir sorun teşkil etmemektedir.
• 40 yaşın üzerinde meydana gelen hamileliklerde dış gebelik riski yüksektir.
Dış Gebelik Tanısı Nasıl Konur?
İlk aşamalarda dış gebelik durumunun tanısını koymak kolay değildir. İleri aşamalara gelmiş, iç kanaması devam eden durumlarda bu tanıyı koymak oldukça kolaydır. Gebelik testinin olumlu çıkması ve ultrasonda karın içinde kan saptanması tanıyı koymak için yeterlidir.
İlk yapılması gereken beta HCG takipleridir, yani gebelik testi takipleri yapılmalıdır. Normal hamileliklerde gebelik testi 2 günde bir 2 katına yükselirken, dış gebeliklerde bu durum daha yavaş ilerler. Fark edilen bu durumda dış gebelikten şüphe duyulmalıdır.
Ultrason dış gebelik tanısında çok önemli bir araçtır. Gebelik testleri belirli bir yüksekliğe çıktığı halde rahim içerisinde bir gebelik görünmüyor ise dış gebelikten büyük oranda şüphe duyulmalıdır.
Uterus içerisinde gebelik kesesi gözlenmelidir. Eğer kese görülmüyor ise gebeliğin yeri tespit edilerek müdahale edilmelidir.
Dış gebelik doktor muayenesi ile ortaya çıkmaktadır. Dış gebeliğin erken teşhisi ve sonlandırılması gerekmektedir. Bu konuda en uygun tedavi yöntemi laraskopik yöntemdir.