Hamilelikte Sıklıkla Karşılaşılan Şikayetler Ve Bu Şikayetler İçin Öneriler
1- BULANTI VE KUSMA
Hamilelik döneminde en doğal süreç olarak görülen, her 100 hamile kadından yaklaşık 70’inde görülen şikayettir. Gebeliğin ilk üç ayında hormonların etkisiyle ortaya çıkar. Sabah erken saatlerde daha şiddetli görülür ve bazı kişilerde gün boyu devam eder.
Ne yapılabilir?
● Şikayet daha çok sabahları olduğundan yataktan kalkmadan birkaç tuzlu kraker, kızarmış ekmek veya kuru şeyler yenmeli.
● Azar azar ancak sık sık yenmeli.
● Yağsız ürünler yenmeli, kızarmış ürünler tüketilmemeli, çok şekerli sulu gıdalardan uzak durulmalı.
● Karbonhidrat içeren besinler bulantıyı azaltmaktadır. Bu yüzden pirinç, kepek ekmeği, makarna, patates gibi gıdalar alın.
● Size hoş gelmeyen kokulardan uzak durun. Özellikle mutfak kokularından ve ağır parfümlerden uzak durun.
● Tuzlu leblebi ve soda da bu dönemde size iyi gelecek tüketebileceğiniz besinler arasındadır.
● Sabahları yataktan ani bir şekilde kalkmayın. Hamileliğin ilk dönemlerinde görülen yorgunluk bulantıya neden olabilir.
2- SIK İDRAR YAPMA
Hamileliğin ilk yarısında artış gösteren böbrek kan dolaşımı ve hormonların etkisi, son zamanlarında da bebeğin mesaneye yapmış olduğu baskı nedeni ile sık idrara çıkma görülmektedir. İdrar yaparken yanma ya da idrar renginde değişiklik görülmesi enfeksiyon belirtisidir. Bu durumda doktora başvurmalısınız. Eğer enfeksiyon yoksa sık idrara çıkmanız doğal bir süreçtir.
Ne yapılabilir?
● Yatmadan bir kaç saat önce su ve sıvı tüketiminizi kesmeniz yarar sağlayacaktır. Böylece geceleri daha az tuvalete kalkacağınızdan uykunuzda fazla bölünmemiş olur.
● İdrarınızı sık yaptığınız için tutmaya çalışmayın. İhtiyaç duyduğunuz her zaman mutlaka idrarınızı yapın. İdrarınızı tutmanız idrar torbanızın tam olarak boşalmamasından dolayı enfeksiyona yol açabilir.
3- VAJİNAL AKINTI
Hamilikte değişen hormon seviyelerinin vücudu etkilemektedir. Artan östrojen miktarına bağlı olarak kokusuz,
kaşıntı yapmayan yumurta akı kıvamında akıntı görülür. Hamilelik öncesinde vajinal akıntınız olmasa bile hamilelik esnasında günlük ped kullanmanızı gerektirecek seviyede akıntınız olabilir.
Bu akıntı kökü kokmuyor, açık renkli ve kaşıntı ağrıya sebep olmuyorsa endişelenecek bir şey bulunmamaktadır. Hamileliğinizin normal seyridir.
Ne yapılabilir?
● Her gün çamaşırınızı değiştirin.
● Tuvalet temizliğinize dikkat etmelisiniz.
● Vajinanın içi yıkanmamalıdır.
● Vajinal deodorant ve parfümlü sabunlar kullanılmamalıdır.
● Eğer akıntı kötü kokuyor, sarı, kahverengi, kanlı gibi farklı renklerde ise enfeksiyon belirtisi göz önünde bulundurulmalı ve bir doktora başvurulmalıdır.
4- VARİS OLUŞUMU
Gebeliğin son aylarında daha fazla karşılaşılabilir. Uzun süre ayakta kalan, aileden gelen genetik yapı ya da kilolu kişilerde olabilir.
Ne yapılabilir?
● Soğuk su masajı yapabilirsiniz bu şekilde dolaşımı hızlandırabilirsiniz.
● Uzun süre ayakta kalmayın.
● Uzun süre oturmayın.
● Düzenli egzersiz yapmak sizi rahatlatacaktır.
● Bu sorun için ayaklarınızı sık sık yukarı kaldırmalısınız. Yatarken ayaklarınızın altına yastık koyarak dinlenebilirsiniz.
● Hızlı kilo almamaya çalışın.
5- BACAK KRAMPLARI
Kaslarda ani kasılmalara kramp denir. Kalsiyumun azalması ve fosfor fazlalığı sonucu ortaya çıkar. Rahmin büyümesine bağlı ayaklarınıza binen yükün artması da nedenler arasındadır. Ayrıca kilo alımı, ödem ve şişkinlik ile bacaklarda yağlanmaların oluşması da kramplara neden olmaktadır.
Ne yapılabilir?
● Bacaklara masaj yapılmalıdır.
● Gündüz ve gece yatmadan bacak kaslarınızı uzatarak gerdirin
● Her gün yürüyüş yapın.
● Kendinizi çok yormayın.
● Gün içerisinde bol sıvı tüketin.
● Uyanırken bacaklarınızı aniden germeyin.
● Yürürken ilk topukların üzerine basmaya özen gösterin.
6- ÖDEM
Ödem, vücutta dokular arasında sıvı birikmesi olarak tanımlanır. Hamilelik döneminde ellerde ve ayaklarda şişme olarak sık rastlanır. Hamileliğin ilk aylarında pek rastlanmaz ancak hamilelik ilerledikçe bu şikayetler artar.
Hamilelikte vücutta tutulan su miktarı artar, damar içerisinde ki kan miktarında da %50 artış gözlenir.
Ödem hamilelikte bazen yüksek tansiyon ( preeklampsi, gebelik zehirlenmesi ) olabilir. Ödem sabahları el, yüz ve bacaklarda şişkinlik olarak meydana geliyorsa gebelik zehirlenmesi belirtisi olabilir. Bu durumda tedavi için doktora başvurunuz.
Ne yapılabilir?
● Ayakta fazla durmamaya önem verin.
● Sıkı lastikli çorap ve çamaşırlar giyinmeyin.
● Bacaklarınızı yükseğe kaldırarak altına minder koyarak dinlendiriniz.
● Bol sıvı tüketin. Hamilelikte her açıdan iyi gelir.
● Bacak, bacak üzerine atarak oturmayın.
● Ne az nede fazla tuz tüketin. İdeal almanız gereken miktarda tuz tüketin.
7- MEMELERDE HASSASİYET
Hamilelik döneminde göğüslerde büyüme ve hassasiyet başlar. Anne vücudunda artan östrojen, progesteron ve prolaktin hormonları göğüslerde büyüme, dolgunlaşma ve ağırlaşmaya sebep olur.
Memelerde meydana gelen bu ağırlaşma, büyüme, şişme ve dolgunlukla beraber ağrı hissedilebilir. Bu hafif bir ağrıdır.
Meme uçları normalden fazla büyüklüğe oluşur. Bu durum sizi rahatsız edebilir ancak, bebeğinizin rahat bir şekilde meme ucunu tutarak emebilmesi için son derece yararlıdır.
Ne yapılabilir?
● Göğüslerde oluşan gerilmeyi önlemek için uygun sütyen kullanılmalıdır.
● Uyku sırasında göğüslerinizin size ağrı yapmasından rahatsız oluyorsanız, kaliteli pamuk sütyen tercih ediniz.
● Sütyen kan dolaşımını sağlayarak hassasiyet azalır.
8- KABIZLIK VE HEMOROİT OLUŞUMU
Hamilelik döneminde hormonların değişmesi, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması, rahmin bağırsaklara yaptığı baskı sonucu kabızlık ve hemoroit gelişir.
Ne yapılabilir?
● Bol çiğ sebze ve meyve tüketmelisiniz.
● Her ihtiyaç duyulduğunda beklenmeden tuvalete gidilmelidir.
● Sabah aç karnına bir bardak ılık şekerli suyun faydası olduğu söylenir.
● Bol sıvı gıda ( su, çorba, sulu yemekler ) iyi gelir.
● Kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm hoşafları tüketin.
● Yürüyüş ve egzersiz yapın.
● Mayalı, ekşi ve acı yemeklerden kaçının.
● Doğumdan sonra şikayetleriniz uzun süre devam ederse doktorunuza başvurun.
9- AŞERME
Hamilelik döneminde turşu, limon, muz, karpuz, çilek, erik vb. yiyeceklere karşı aşırı istek duyulması aşerme olarak adlandırılır. Aşermelerin neden kaynaklandığı hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak aşerme düzeyinin yüksek olması kansızlık ya da vücudun yeterli beslenemediğinin habercisi olduğu söylenmektedir.
10- MİDE YANMASI
Artan hormonların etkisi ile midenin yemek borusu ile birleştiği bölgede bulunan girişi gevşer ve buradan mide asidi yemek borusuna geçerek yukarı kaçar bu nedenle mide yanması şikayetine sebep olur. Rahmin giderek büyümesi ve mideye baskı yapması ile bu şikayetler hamileliğin son dönemlerinde artar.
Ne yapılabilir?
● 3 ana öğün ve 3 ara öğün şeklinde az ve sık yemek yenmelidir.
● Salam, sucuk gibi tam pişmemiş gıdalar tüketilmemelidir.
● Aşırı yağlı, baharatlı ve kızartmalardan uzak durulmalıdır.
● Çiğ sebze tüketmek hamilelikte mide yanmasını arttırabilir.
● Aşırı kilo almak mide yanmasına sebep olabilir. Kilo kontrolü sağlanmalıdır.
● Yüksek yastık kullanmanız fayda sağlayabilir.
● Ilık süt mide yanması şikayetinize iyi gelebilir ancak bazı kişilerde ters etki gösterdiği de görülmektedir.
● Yemek ile birlikte fazla sıvı tüketilmemelidir.
● Sigara içilmemelidir.
● Yemekler yavaş yenmeli ve çok çiğnenmelidir.
● Karın bölgesini sıkacak kıyafetler giyilmemelidir.
● Alkol ve kahve tüketimi mide yanması şikayetini arttırır.
● Geç saatlerde yemek yenmemelidir.
● Gazlı içecekler tüketilmemelidir.
11- BAŞ DÖNMESİ
Baş dönmesi hamilelikte en sık rastlanan diğer bir şikayettir. Baş dönmesinin sebebi ilk üç aylık dönemde kan
damarlarının progesteron hormonunun etkisiyle genişlemesi ve kan basıncının azalmasıdır. Anne adayında meydana gelen kan hacminde ki değişim baş dönmelerine sebep olur. Hamilelikte baş dönmeleri, vücudun hamileliğe alışması olarak doğal bir süreç olarak değerlendirilir.
Ne yapılabilir?
● Yatarken ve otururken ani hareketlerden kaçının. Bir yere otururken ya da kalkerken tutunarak olabildiğince yavaş hareket ederek kalkın ya da oturun.
● Kan dolaşımınızı etkileyecek dar kıyafetleri tercih etmeyin.
● Düzenli ve dengeli beslenin. Hamilelik boyunca beslenmenize aslında her açıdan dikkat etmeniz gerekmektedir.
● Uzun süreli ayakta durmayın.
● Kapalı ve havasız mekanlarda fazla bulunmayın.
● Kan dolaşımınızı hızlandıracak egzersizler yapın.
● Her gün yürüyüş yapmak baş dönmeniz de olumlu etki edeceği gibi hamileliğiniz boyunca birçok açıdan size olumlu etki gösterecektir.
12- ÇATLAKLAR
Hormonal değişim, kilo artışı ve derinin gerilmesine bağlı olarak çatlaklar oluşur. Ani bir şekilde kilo alan ya da olması gerekenden fazla kilo alan kişilerde daha fazla çatlaklar meydana gelir.
Karın, göğüs, uyluk, bel ve kalça bölgelerinde daha yoğun olmak üzere vücudun her yerinde çatlaklar görülebilir. Özellikle gebeliğin son 3 ayında daha fazla görülür.
Çatlaklar kişinin cilt yapısı ile ilgilidir. Aile yapısı, kalıtsal özelliklere göre kişide çatlak oluşma durumunda yatkınlık gözlenir. Yani daha önce anne ve kız kardeşlerinde çatlak oluşan kişilerde görülme riski yüksektir.
Ne yapılabilir?
● Cilt tipine göre yağlandırıcı losyonlar kullanılabilir.
● Bol sıvı tüketmeniz, cilt elastikiyetini arttıracağından çatlak oluşumunu azaltır.
● Sebze ve meyve yemeli, beslenmenize dikkat etmelisiniz.
● Uyku düzenine dikkat edilmelidir.
● Sigara, çay ve kahveden olabildiğince uzak durulmalıdır.
● Spor yapan kişilerde çatlak oluşumu daha az görülmektedir.
● Aşırı ve dengesiz kilo almaktan kaçının.
13- NEFES NEFESE KALMA
Hamileliğin son dönemlerine gelindiğinde anne adayı sanki nefes alamıyor hissine kapılır. Bu durumun nedeni büyüyen rahmin akciğerlere alttan yaptığı baskı nedeni ile ortaya çıkmaktadır. Baskı nedeni ile akciğerlere yeterince hava giremez. Hareketlerinizin ağırlaşması, kilo alımınızda bu etkenler arasındadır. Hamileliğin son haftalarında bu şikayetler azalır ya da ortadan kalkar.
Ne yapılabilir?
● Vücudunuzu dik duruma getirerek egzersiz hareketleri ile akciğerinizin kapasitesini arttırabilirsiniz.
● Sırt üstü yattığınızda başınızı biraz daha yükseğe koyarsanız şikayetinizde azalma görebilirsiniz.