Sezaryen Nedenleri
Sezaryen ile doğum hastanın isteğine bağlı olabileceği gibi, tıbbi zorunluluklar nedeni ile de tercih edilebilir. Bu tıbbi gereklilikler anne ya da bebeğe zarar verebilme ihtimali olan durumlar olabilir.
Sezaryen ameliyatı anne adayının ve bebeğinin durumuna göre hamileliğin hangi haftasında yapılacağına karar verilir. Eğer her şey yolunda ise ve anne adayı normal bir hamilelik geçiriyor ise normal doğuma teşvik edilebilir.
Günümüzde gelişen anestezi yöntemleri, ameliyat dikiş yöntemleri ve malzemelinde kalitenin artması, enfeksiyon riskinin minimum inmesi ve cerrahi tekniklerin gelişmesi gibi bir çok olumlu gelişmelerin olması sezaryen doğumun çok kolay ve oldukça güvenli olmasını sağladı.
Sezaryen ile doğuma hamilelik sırasında karar verilebileceği gibi, doğum başlatılırken ya da doğum esnasında da sezaryen ameliyatına karar verilebilir. Bu süreç tamamen anne ve bebeğin durumuna bağlıdır.
Hangi durumlarda Sezaryen Doğuma Karar Verilir?
Birinci Evrenin Uzaması
Rahim ağzındaki açıklığın uygun şekilde ilerlemesi durumu gerçekleşmiyor ise, rahim kasılmalarının şiddeti azalmış 
ve düzenli bir şekilde olmuyor ise hasta kontrol edilir. Yaşanan durumun herhangi bir sebebine rastlanmaması durumunda annenin kasılmalarını düzene sokmak amacı ile damardan oksitosin verilir. Yeterli düzeyde verilen oksitosine rağmen kasılmalar şiddetli olduğu halde rahim ağzı açıklığında bir gelişme olmuyor ise sezaryen ile doğuma karar verilir.
Bebeğin Ters Gelmesi
Bebeğin doğum kanalına, makat, yan ve çapraz olarak gelmesi yani ters gelmesi doğum sırasında problemler yaratabilir.
36. haftadan sonra bebeğin alanı daralacağından pozisyon değiştirmesi zorlaşır. Bebeğin 36. Haftadan sonra uterus içerisinde enlemesine durması mutlak bir sezaryen doğumun olması demektir. Bebeğin doğum kanalına başla ilerlemesi durumunda doğum sırasında oluşabilecek sorunlara karşı doktorun kontrolünden sonra sezaryen ameliyatına karar verilebilir.
Plasentanın Rahim Duvarından Erken Ayrılması
Plasentanın bebeğin doğum eylemi gerçekleşmeden önce rahim duvarından ayrılması durumu (ablasyo plasenta) sezaryen ameliyatına başvurma nedenlerindendir.
Plasentanın rahim duvarından ayrılma durumu bebek ve anne sağlığı için önemli bir durumdur ve acil olarak müdahale edilmesi gerekir. Böyle bir durum yaşamasının sonucunda bebeğe oksijen ve besin akış dengesi bozulur.
Bu durumun hangi gebeliklerde ve ne zaman olacağına dair bir kesin bilgi bulunmamaktadır. Ancak ablasyo’nun en sık görülen belirtisi ağrı ile birlikte görülen pıhtılaşmayan vajinal kanamaların meydana gelmesidir.
Plasentanın rahim duvarından erken ayrılmasına neden olabilecek durumlar arasında, hipertansiyon, sigara ve kokain kullanımı, aşırı düzensiz beslenme, karın bölgesinden alınan darbeler yer almaktadır.
Plasentanın Rahim Ağzını Kapatması Halinde
Plasentanın doğum yolu üzerine, rahim ağzına yerleşerek tamamen ya da kısmen kapatması (placenta previa) durumudur. Kısmi kapatma söz konusu olduğu durumlarda serviks açılırken aşırı kanama yaşanma riski olabileceğinden, tamamen kapatması durumunda da bebeğin kanala girmesine imkan olmayacağından sezaryen doğuma başvurulur.
Plasentanın yerini ultrason kontrollerinde tam olarak görmek mümkündür. Dokto kontrollerinde bu tanı konulabilir ve doktor hastanın kaçıncı haftada olduğuna ve plasentanın yerine tam bakarak sezaryen için müdahale kararını verebilir.
Bebeğin İri Olması
Ultrasonda bebeğin ağırlığının normalden fazla olması (makrozomi) durumudur. Doğuma yakın zamanda bebeğin kilosunun 4000 gramdan fazla olması durumunda bebek ve anne normal doğum riskine bırakılmadan sezaryen kararı verilir.
Bazı durumlarda 4500 gramdan fazla olması durumunda sezaryen önerilebilmektedir. Aslında bu durum annenin boy ve kilo yapısına bağlı olarak karar verilir. Çok zayıf olan bir anne için iri bir bebek doğurmak oldukça zor olacaktır.
İri bebeklerin normal doğumlarında en sık görülen, doğumun ilerlememesi ve ikinci evrenin sonunda omuzun takılması olayının yaşanmasıdır. Meydana gelecek olan bu riskler için anne sezaryen doğuma yönlendirilir.
Pelvis Darlığı ( Çatı Darlığı )
Halk arasında anne çatısının dar olması olarak adlandırılmaktadır. Bebeğin kafası anne adayının kemik yapılaraı arasında uyumsuzluk olma durumudur. Anne adayının kemik çatısının dar olması ya da bebeğin kafa yapısının geniş olması durumunda sezaryen doğum tercih edilir.
Çoğul Gebelikler
İkiz gebeliklere nazaran üçüz ya da daha fazla sayıda bir bebek doğumu gerçekleşecekse normal doğumdan kaçınılmaktadır. Ancak ikiz gebeliklerde normal doğum şansı daha yüksektir. Bu doktorun bebeklerin anne karnında olan durumlarını ultrasonla kontrol ettikten sonra vereceği bir karardır.
Kordon Sarkması
Doğum eylemi başladığında amniyon zarının açılması ile bebeğin kordonu, bebek doğum kanalına girmeden vajinaya doğru kayabilir. Bu durum doğum sırasında yaşanabilecek en acil durumlardan biridir. Kordon sarkması olayının yaşanması, kordonun sıkışmasına ve bebeğe giden kanın kesilmesine neden olabileceği gibi bu durum bebeğin ölümü ile sonuçlanabilmektedir.
Kordon sarkmasının genellikle erken doğumlarda sık rastlandığı görülmüştür.Kordon sarkmasında bir kişi sarkan kordonu annenin vajinasına geri iter. Doğum kanalına giren bebeğin kordona dolaşarak boğulmaması için içeri itilen kordondan kişi elini çekmez. Bu durum sırasında anne ve bebeğinin sağlığı için hemen sezaryen doğum ile doğum eylemi sonlandırılır.
Bebeğin Doğum Kanalına Sıkışması
Doğum kanalının tam orta kısmında bulunan dikensi çıkıntıyı bebek başının aşması için ön-arka doğrultuda olması gerekmektedir. Bu dönüşü başaramaz ve baş yatay konumda dikensi çıkıntılara ulaşırsa buradan aşabilme ihtimali çok düşüktür. Çok fazla yaşanmayan bu durumla karşılaşıldığında sezaryen ameliyat ile doğum gerçekleşir.
Vakum / Forseps Uygulamasının Başarısız Olması
Doğumun ikinci evresinde bazı durumlar nedeni ile vakum ile doğuma devam edilmesi karar verilebilir. Özelikle ikinci evrenin uzaması durumunda başvurulmaktadır. Bebeğin daha rahat dışarı çıkmasını sağlamak amaçlı başvurulan bu yöntem ile de sonuç alınamadığında acil olarak sezaryen doğum ile doğum eylemi gerçekleştirilir.
Bebekte Bazı Anomaliler
Bebeğin doğum kanalından geçişini engelleyecek olan bazı durumların söz konusu olmasıdır. Bunlar, amfalosel, hidrosefali gibi fiziksel sorunların olması sezaryen doğumu zorunlu kılar. Çünkü bu gibi durumlarda normal doğum bebeğin organlarında zedelenmelere yol açabilir.
Annenin Ikınmasının Risk Yaratabilmesi Durumunda
Bazı anne adaylarının normal doğum sırasında ıkınmasının risk taşıyacağı durumlar oluşabilmektedir. Bunlara kalp ve beyin hastalığı olan anne adayları örnek gösterilebilir. Ikınmanın kafa ve karın içi basıncını arttırması anne sağlığı açısından risk teşkil etmesi sezaryen doğuma karar verilme sebebidir.
Annede Herpes Enfeksiyonu Olması
Anne adayında bulunan genital herpes enfeksiyonu, doğum sırasında bebeğe bulaşma imkanı göz önünde bulundurulmaktadır. Bu oldukça risk taşıyan bir durumdur. Aktif genital herpes enfeksiyonu olan durumlarda normal doğum kesinlikle uygulanmamaktadır.
Bunların dışında da normal doğum yerine sezaryen doğumun tercih edildiği konular vardır. Örneğin daha önce doğum sırasında bebeğini kaybeden, uzun bir kısırlık döneminden sonra diğer yöntemler ile hamile kalan ve fazla sayıda düşük ile çocuk sahibi olamayan anne adayları daha çok sezaryene başvurmaktadır.
Sezaryen ile doğumun mu yoksa normal doğumun mu bebeğin doğmasında risksiz olabileceği kontrolleri yapılmaktadır. Burada önemli olan zorluklarla çocuk sahibi olacak anne adaylarının bebeklerini sağlıklı bir şekilde kucaklarına almalarıdır.
Aslında burada önemli olan tek şey anne ve bebek sağlığı için hangi doğum yönteminin uygun olup olmadığına karar verilmesidir. Sezaryen doğum için önyargıların olması kişinin kendi düşüncesidir ve saygı gösterilmesi gerekir. Ancak bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelebilmesi için sezaryen doğum şart ise bu durumda normal doğum için diretilmemelidir.
Unutmamalıdır ki bebeğinizin sağlığı hamilelik döneminde sizin elinizdeyken, doğarken de sizin vereceğiniz kararlara bağlıdır. Bunun için doktorunuz ile kontrollerinizi düzenli gerçekleştirmeniz ve sizin için uygun olan doğum yöntemine beraber karar vermeniz önem taşımaktadır.